Eten: Wat is hip? En de waarheid?

Te dik en ongezond!
Je bent wat je eet, lees je regelmatig op fora, Facebook-pagina’s en allerlei artikelen. Aardig wat mensen verdienen een leuk centje met op de hype afgestemde (kook-)boeken. Iedereen is op zoek naar de magische truc voor een gezond en lang leven. Zonder dat het grootste gedeelte van de bevolking te dik wordt. Maar zijn wij zo dik en ongezond vergeleken met onze voorgaande twee generaties?

Ik geloof wel dat het in delen van de wereld een groot probleem is waar het een uitzondering is als iemand een “home-cooked-meal” maakt. Meestal liggen de vriezers daar vol met kant en klaar maaltijden of gaan ze naar een diner om wat te eten. Iemand zei me ooit dat dat goedkoper was dan zelf koken en Jamie Oliver legt in een TED lezing uit dat mensen gewoon niet meer kunnen koken. Het wordt ze niet meer geleerd. En dat is eng omdat wij Amerika met veel trends op de voet volgen. We kunnen zelf overigens veel gezonder leven.

Diëten, voedselschema’s
Nu zijn er allemaal stromingen qua eten: Superfood, Raw food, Paleo dieet en zo is er een hele lijst aan diëten. Jaren geleden waren we massaal aan het Sonja-Bakkeren, zitten we met de Weight watchers steeds punten te tellen en in de jaren ’90 keek men je raar aan als je niet aan het Montignac-dieet zat.

Maar is het allemaal zo goed? Ik had het er met Roy over. Hij is enthousiast over de Voedsel-zandloper. En nadat ik er het een en ander over gelezen heb ga ik me er ook zeker in verdiepen. Er is een groot voordeel aan alle diëten, je gaat namelijk meer nadenken over wat je eet en hoeveel je eet. En dat is altijd winst. Iemand die alleen maar wit-brood eet, veel snacks eet, veel chocomelk/fristi/etc. drinkt is uiteraard veel slechter af dan die persoon die er op let dat hij niet teveel vet binnen krijgt, geen suiker meer in zijn thee doet en (veel) frisdranken af zweert.

Waar moet je op vertrouwen?
Overal, in de supermarkt of bijvoorbeeld in de bedrijfskantine waar ik nu werk, vind je handige sapjes, suikervrije hapjes om er mee op je gezondheid te letten. Ik geloof er niets van en ga mijn voeding niet bepalen door fabrikanten van vitamine-water, optimel met 0% vet enzo. Er zijn uitzendingen/artikelen door Tros Radar en Keuringsdienst van Waarde over de gebakken lucht die op de etiketten staan. Dingen zijn vet-vrij, maar bevatten weer veel suikers. Sommigen zijn suikervrij, maar barsten van de suikervervangers waarvan het twijfelachtig is of deze zo goed voor je zijn. Zo werd laatst duidelijk dat een thee producent, Lipton, suiker in de theezakjes doet om de thee lekkerder te maken. Je kan de etiketten dus voor geen meter vertrouwen en men zal er alles aan doen om het verkoop zo hoog mogelijk te houden. En dan heb ik het nog niets eens over de verschillende lobby’s die fabrikanten doen om te voorkomen dat suiker, vet of andere belangrijke ingrediënten in hun product als slecht wordt bestempeld.

Daarnaast klinkt het sexy als iets biologisch is dus het verkoopt beter. Maar soms is het ook genoeg om iets biologisch te laten lijken; “puur en eerlijk” zegt helemaal niets over dat het biologisch is, maar de verpakking en de naam doet dat wel  vermoeden. Ingewikkeld allemaal.

En dan heb je allerlei theorieën die mensen zichzelf ineens voorhouden dat een aantal dingen tegen onze natuur in gaan. Verhit eten is niet natuurlijk, vlees eten is niet natuurlijk, etc. etc. Ik vraag me af waar deze kennis vandaan komt. Ik kende iemand die niets dierlijks  wilde gebruiken, prima als dat je overtuiging is, maar ze moest wel voedingsuplementen nemen om gezond te blijven. Dus ga nou niet roepen dat het onnatuurlijk is voor ons.

En dan heb je het voedingscentrum. Geeft dat dan uitsluitsel over wat je moet eten? Ik heb eens door de website gebladerd. Het houdt er een vrij oude voedingsleer op na. Ze adviseren de schijf van vijf waarin een aantal dubieuze zaken staan. Ze raden bijvoorbeeld aan om veel brood, aardappelen/rijst/pasta te eten terwijl overmatig eten juist wordt afgeraden omdat het dik-makers zijn. Ze raden aan om melk te drinken en het wordt steeds meer discutabel of het verstandig is om melk te drinken. Er zijn zelfs boze tongen die beweren dat melk botontkalking bevordert.  Daarnaast vind ik dit geheel geen onderbouwing van de theorieën. De tijd dat we blind op het advies van overheidsinstanties (en soortgelijke organisaties) afgingen is voorbij. Hoe kunnen we een bedrijf vertrouwen dat geen kijkje in de keuken geeft. Ik heb vooral moeite mee dat er ook nog een webshop bij zit waar je boeken kan kopen om een centje er aan te verdienen: Webshop van het voedingscentrum.

Hier heb je een artikel waar de “Sugar Association” aan het Amerikaanse congres afraadt om de World Health Organisation nog langer te financieren nadat deze publiceerden dat in een rapport dat “WHO report recommended that “added sugar” be limited to 10% of a person’s caloric intake”.

Mijn dieet is het beste!
Je kunt er ook niet op vertrouwen dat het dieet dat je buurvrouw, vriendin, collega volgt ook het beste is voor jou. Elk mens is anders en er is geen enkele garantie dat een dieet werkt. Meestal is deze persoon van gedachteloos eten naar bedachtzaam gegaan en dat zal altijd een verbetering zijn. Denk aan het extreme voorbeeld van eerder, iemand die van wit-brood, veel zuivel, vet eten gaat naar bewust eten in een bepaald dieet zal vooruitgang boeken. Alles is namelijk beter dan niets. Hm.

Medicijn erger dan de kwaal
Sojamelk in plaats van koemelk, aspartaam in plaats van suiker, er is zoveel mogelijk. Men denkt dat je het probleem kan oplossen door er iets anders voor in de plaats te doen. Het blijkt dat aspartaam ook niet zo goed voor je is, het is misschien geen suiker, maar het heeft weer andere nadelige effecten op het lichaam. Welke weet ik niet omdat er zoveel onderzoeken zijn die elkaar het tegendeel bewijzen dat ik het allemaal niet meer weet. Als ik google op aspartaam dan zie ik in de eerste resultaten de zin: “”Aspartaam” is een zoetstof die ernstige risico’s voor de (volks)gezondheid met zich mee brengt.” en daarna “Aspartaam is een veilige zoetstof zolang het gebruik onder de aanvaardbare dagelijkse inname (ADI) blijft.“. Bij deze laatste zin geven ze overigens niet aan wat de ADI is, ze zijn alleen wat vaag met de opmerking dat je daarvoor minimaal 2,5L light-frisdrank moet drinken om er overheen te gaan.

Koemelk, we zijn niet gemaakt om zuivel te drinken, maar dan heb je weer het probleem, wat ga je dan wèl drinken? Is sojamelk een goede vervanger? Volgens onderzoeken is de verwerking van de sojaboon zo vergaand dat het nadelige effecten heeft voor de mens, daarnaast zit er veel oestrogeen in dus krijgen de mannen nog wat vrouwelijke trekjes. Daarnaast is het grootste probleem ook nog: Het is niet lekker. Ik heb een pak gekocht wat ongezoet is. Het smaakt nergens naar en ik heb het echt geprobeerd. Je kan wel smaakvolle sojamelk kopen, maar daar zit weer suiker in. Aargh.

Conclusie?
Dus wat moet je nu? Vooral zelf veel nadenken en niet op één bron vertrouwen. Als iemand er baat bij heeft dat je denkt dat een bepaalde stof niet ongezond is zal je er een hoop gesubsidieerd bewijs voor vinden op internet. En dan moet je de negatieve reacties ook nog filteren op de verhalen van de mensen met aluminium hoedjes.

Kijk ook eens op de verpakkingen wat er in zit. Zo trof ik laatst een bakje roomboter aan en daarnaast stond een versie met 20% minder vet!! Geweldig zou je denken! De slogan is ook: “Botergoud halfvolle roomboter is een minder vette boter. Dat is dus zorgenloos genieten met de lekkere smaak van roomboter.”, maar dan draai ik de verpakking om en zie je dat er het vijfvoudige aan suiker in zit. En mag je boter met 20% minder vet eigenlijk wel roomboter noemen? Blijf vooral zelf nadenken. Stop niet met eten en vervolgens op de bank zitten. En wees niet bang voor koolhydraten en wat vet als je wat moet sporten, zo heb je ook wat energie om te verbranden.