Zwarte Piet bannen?

Na ruim 150 jaar traditie van Sinterklaas wordt er steeds meer aan de status van zwarte piet gerommeld. Afgelopen weekend had een museum ook een protestmars gepland met de leuze; “Kom maar binnen zonder knecht” die achteraf niet door is gegaan. De feestdag van Sinterklaas begint weer te naderen en daarmee zullen de bovenstaande discussies weer enorm gaan oplaaien.

De discussie is dat de rolverdeling tussen een witte sinterklaas en zwarte piet de zwarte mensen op een ondergeschikte plaats zet. De zwarte piet is een knechtje van de witte heer. Als je eens gaat duiken in de geschiedenis van Sinterklaas en het verhaal er omheen dan kom je tegen dat zwarte piet mogelijk een Ethiopisch jongetje, genaamd Petrus, was die het leven was gered door de persoon “Sinterklaas” en uit dankbaarheid niet van zijn zijde wilde afwijken. Een ander verhaal is dat zwarte piet een Italiaanse schoorsteenveger is die een zwarte toet heeft opgelopen dankzij alle roet uit de schoorstenen. Hier zou de roe ook een logische uitleg krijgen, want dat is een stukje gereedschap dat schoorsteenvegers gebruikten. Alleen met dit verhaal zijn de kroesharen niet echt goed uit te leggen. In deze twee verhalen is er dus geen sprake van een een onderdanige knecht die door de grote blanke man wordt ‘misbruikt’.

Tot de 2e wereldoorlog waren Sinterklaas en zwarte piet twee personen die als een magisch duo de kindervrienden uithingen. En af en toe waren er meerdere pieten, dit was toen meestal een mengeling van zwarte en witte pieten. Pas toen het Canadese leger hielp met het organiseren van het Sinterklaas feest zijn er standaard meerdere zwarte pieten gekomen omdat ze niet op de hoogte waren hoe het originele verhaal was (“the more the merrier”). Ook vonden ze zwarte pieten beter staan. Zo ontstond de gewoonte om het sinterklaasfeest met meerdere zwarte pieten te vieren. Dus nergens komt echt het koloniale onderdrukkingsverhaal naar voren waar mensen die tegen de zwarte piet zijn steeds mee schermen.

En…. een zwarte piet is geen dom knechtje van Sinterklaas. In mijn oogpunt is Sinterklaas eigenlijk een bejaarde man die de aansturing doet. Alle goede plannen kunnen verder net zo goed door slimme zwarte pieten bedacht zijn en ze worden in ieder geval door de kwieke mannen uitgevoerd. Natuurlijk heeft de ‘directeur’, Sinterklaas dus, de eindverantwoording, maar dat betekent niet dat hij vanuit zijn spinnenweb de domme zwarte pietjes bestuurd.

Toch is er wel een beetje racisme uit onze koloniale tijd te vinden. Laatst had ik er met iemand over toen ik het volgende stukje uit een liedje hoorde wat eigenlijk echt niet meer kan;

Ook al ben ik zwart als roet, ik meen het toch goed

Dat is toch wel stigmatiserend en ook al is het een oud liedje wat onderdeel is van de Hollandse cultuur… Het is ingesleten, maar eigenlijk zouden we hier massaal een ander zinnetje moeten zetten.

Maar houd verder alstublieft op met het kinderachtige gezeur dat de “zwarte piet” een voorbeeld is voor een onderdrukte minderheid en een slecht beeld geeft. Ik heb meer het idee dat men vanwege een soort minderwaardigheidscomplex tegen het “zwarte piet” verhaal aanschoppen. Overigens is Sinterklaas ook een allochtoon: het is een turk die in Spanje woont!

Het is een stukje cultuur dat we zwarte pieten hebben, aangestuurd door een witte man. Van origine hadden we dus ook witte pieten, maar helaas is rond de tweede wereld oorlog dit gebruik helemaal verdwenen. Daarom vind ik het ook geen slecht plan om dit weer terug invoeren, want dat is veel authentieker dan een rode, groene of gele piet. Want als ik zo’n “bonte piet” zie kan ik mijn lachen serieus niet inhouden. En we zijn we af van de mensen die altijd maar hard op zoek zijn naar ongelijkheid in de rassen.

Grapje;
Zat net te denken dat ik me eigenlijk ook gediscrimineerd voel door sinterklaas met zijn zwarte pieten. Blanken zijn dus oude stijve mensen terwijl de gekleurde mannen fitte, kwieke en vrolijke mensen zijn? Of denk ik nu echt veel te ver? 🙂

Meer info & mijn bronnen;
Zwarte Piet – Wikipedia
Zie de Sint schuift van de daken – Kennislink
Metro van 1 september 2008