Dvorak, een andere toetsenbord indeling
Ik typ op een ander soort toetsenbord dan 98% van de wereld gewend is. Toen ik in 2000 begon met werken had ik een vriend die heel wat last had van RSI(Repetitive-Stress Injury) Dit uitte zich soms zo sterk dat hij af en toe moeite had met schakelen.
Hij heeft er professionele hulp voor gezocht en een tip die hij kreeg was een Dvorak layout te gebruiken op zijn computer in plaats van het beproefde QWERTY. Ik dacht ook vaag iets te voelen in mijn rechterpols, een gevoel dat ik overigens heb gehouden tot vandaag de dag. Een vaag gevoel aan de rechterkant van je pols. Het is nooit erger geworden en voel het enkel als ik veel typ. Het leek me een goed idee om beter te voorkomen dan genezen en stapte samen met Hans over op de andere indeling.
Het was wel even wennen en je hebt er allemaal spelletjes voor die het leren vergemakkelijkt, maar uiteindelijk leerde ik voor het eerst in mijn leven met tien vingers en blind typen. Nu gebruik ik een aantal jaar Dvorak en zou niet meer zo snel zonder willen. Heb namelijk geen zin om QWERTY weer te leren en er zijn een aantal ‘performance’ redenen die je in je achterhoofd moet houden die ik onder heb uitgelegd. Het is ook wel makkelijk als je je pc ‘lockt’ dat geen mens (zelfs als hij administrator is) de machine kan ‘unlocken’. Want hij is niet in staat zijn gebruikersnaam in te vullen, dus laat staan zijn wachtwoord. Natuurlijk kan je wel layouts downloaden van Internet, maar dat is vooralsnog teveel moeite geweest. Hieronder een layout waarmee ik het heb geleerd. In het rood vind je de indeling die je al jaren gewend bent en in het zwart Dvorak.
De indeling is bedacht door Dr. Dvorak en William L. Dealey in de 19de eeuw en had enkel typ-comfort als uitgangspunt en zou superieur zijn ten opzichte van QWERTY ontwikkeld door Christopher Sholes en nu de standaard in de wereld. QWERTY zou niet bedacht zijn om hoge typsnelheden te bereiken en de reden hiervan is in de historie te vinden. Toen Sholes een patent voor een typemachine kreeg bedacht hij een layout. Het probleem waar hij tegenop liep was dat de hamertjes die de letters met inkt op het papier sloeg in de war raakte bij hoge snelheden. Om deze reden had hij cijfers die elkaar veel opvolgen verder uit elkaar gezet. (letters zoals in de Nederlandse taal bijv; de ‘E’ en ‘N’) Nu liepen de hamertjes niet meer vast, maar was comfort niet meer het uitgangspunt, de machine die Sholes bouwde was gericht op mechanische zekerheid en niet op snelheid. Later verkocht Sholes zijn patent aan het bedrijf E. Remington & Sons welke uiteindelijk een grote typemachine productie op poten zette. De Remington met de QWERTY layout kreeg veel aandacht toen er met hun produkt op 25 juli 1888 een mechanische typ wedstrijd werd gewonnen. Zo groeide een layout dat een mechanisch mankement voorkwam uit tot een wereldwijde standaard waar milioenen typisten gebruik van maken.
In 1936 introduceerde Dr. August Dvorak een nieuwe layout en vroeg patent aan op “The Dvorak Simplified Keyboard” en claimde dat deze het aantal vingerbewegingen dramatich verlaagde waardoor de snelheid van het typen omhoog gaat en de vermoeidheid van de vingers omlaag. De voordelen om massaal te switchen van QWERTY naar Dvorak heeft zich nooit duidelijk geuit in type wedstrijden of onderzoeken, maar het feit dat Dvorak nu nog steeds bekend is onder een heleboel mensen over de wereld betekent wel dat er een kern van waarheid in zou kunnen zitten. De ‘U.S. Navy’ heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar de beide layouts en kwamen tot de conclusie dat Dvorak een typist 20% tot 40% sneller liet typen, maar dat de kosten om alles om te zetten naar een andere indeling er niet tegenop wogen. Als je hier erg veel interesse in hebt dan kan ik je de volgende pagina aanraden geschreven door medewerkers van de Universiteit van Chicago.
Nog wat bij elkaar geraapte punten over Dvorak;
De layout leren
Dvorak schijnt eenvoudiger te leren dan QWERTY omdat de meest gebruikte letters op de middelste rij van je toetsenbord zitten.
Typ-snelheid
Het is bewezen dat doorgewinterde typisten binnen een maand met de juiste training weer op oude snelheid kunnen tikken. Belangrijk is wel dat je alle machines waar je op werkt de mogelijkheid inbouwt om met Dvorak te typen, want mixen houdt de ontwikkeling sterk tegen. Er zijn een heleboel mensen bekend die na de switch sneller op het nieuwe toetsenbord konden tikken dan de oude.
Comfort; Hier heeft Dvorak het voordeel van de twijfel. Doordat alle veelgebruikte toetsen op 1 rij zitten waar je vingers in ruststand op rusten kan je deze sneller vinden en met meer gemak. Door sommige RSI therapeuten wordt Dvorak ook aangeraden als een onderdeel van de therapie.
Waarom ik ook Dvorak gebruik?
Ik gebruik Dvorak nu als een soort veiligheid. Mensen zijn minder geneigd gebruik te maken van mijn computers en doordat ik deze indeling van helemaal niets opnieuw heb geleerd heb ik het op de goede manier geleerd en kan ik nu rap, met 10 vingers en blind tikken zonder cursussen. En het is iets bijzonders, is weer eens wat anders dan al dat standaard gedoe.
Een maand… Voor mij als doorgewinterde typer… Mmm. Ik ga het wel eens proberen. Ben nieuwsgierig. En nóg sneller typen lijkt me wel wat.